Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi’nin Ekim 2024 Aylık Bülteni’ne göre, bireysel kredi borçları ve kredi kullanım oranlarında çarpıcı artışlar yaşandı. 85 milyon nüfuslu Türkiye’de bireysel kredi borcu olan vatandaşların sayısı son bir yılda 2.1 milyon kişi artarak 41 milyon 376 bine ulaştı. Kişi başına düşen ortalama bireysel kredi borcu ise bir yılda 63 bin 675 liradan 88 bin 155 liraya yükseldi.
Ekim ayında toplam bireysel kredi borcu yıllık %45.6 artışla 3.6 trilyon liraya ulaşırken, takipteki kredilerin oranı (batık krediler) da %1.8’den %2.7’ye yükseldi. Özellikle Konya, Nevşehir ve Şırnak gibi şehirlerde bireysel kredi riskinde en yüksek artışlar görüldü.
BİREYSEL KREDİ KARTI BORCU HIZLA YÜKSELİYOR
Raporda en dikkat çekici artışlardan biri kredi kartlarında yaşandı. Bireysel kredi kartı borcu olanların sayısı, yıllık bazda 2.2 milyon kişi artarak 37.3 milyona ulaştı. Kişi başına düşen ortalama kredi kartı borcu ise bir yılda %58 artarak 28 bin 289 liradan 44 bin 681 liraya çıktı.
Son bir yılda bireysel kredi kartı bakiyesi en çok artan iller ise Konya (%81.6), Diyarbakır (%78.4) ve Mersin (%77.9) oldu. Türkiye genelindeki bireysel kredi kartı borcu toplamı 2023’te 1 trilyon lira iken, 2024’te bu rakam 1 trilyon 710 milyar liraya yükseldi.
EK HESAPLARA (KMH) YÜKLENME REKOR SEVİYEDE
Kredi kartlarının yanı sıra, kredili mevduat hesaplarına (KMH) olan yüklenme de önemli ölçüde arttı. Kredili mevduat hesabı kullanan kişi sayısı bir yılda 1.6 milyon kişi artarak 29.7 milyona ulaştı. Kişi başına düşen ortalama borç ise bir yılda 5 bin 498 liradan 13 bin 62 liraya çıktı. Toplam KMH borcu, son 12 ayda %151 artarak 154.7 milyar liradan 388.3 milyar liraya yükseldi.
KMH borçlarının en hızlı arttığı şehirler ise Yalova (%183.8), Muğla (%178.4) ve Artvin (%173.8) oldu.
BİREYSEL KREDİLERDE DAĞILIM VE SEKTÖREL ETKİLER
Bireysel kredilerin türlerine göre dağılımı şöyle gerçekleşti:
%47’si kredi kartı,
%27’si ihtiyaç kredisi,
%13’ü konut kredisi,
%2’si taşıt kredisi,
%11’i kredili mevduat hesabı (KMH).
BATIK KREDİLERDE ARTIŞ: EN FAZLA SORUN GÜNEYDOĞU’DA
Rapora göre, bireysel kredilerde takipteki kredilerin oranı, bir yılda %1.8’den %2.7’ye yükseldi. Borçlarını geri ödemekte en fazla sorun yaşayan şehirler arasında:
Diyarbakır (%7.2),
Şanlıurfa (%6.5),
Mardin (%6) başı çekiyor.
BİREYSEL KREDİLERDE RİSKİN COĞRAFİ DAĞILIMI
Son 12 ayda bireysel kredi riski en fazla artan şehirler:
Konya (%67.4),
Nevşehir (%61.9),
Şırnak (%60.9) oldu.
